مقالات فارکس و بروکرها

ممکن نیست که نام بزرگ و درخشان بازار فارکس را نشنیده باشید و ندانید چگونه بازاری است؛ از آن جایی که این بازار از بزرگ ترین بازارهای مالی جهان به حساب می آید به همین دلیل روزانه میلیاردها دلار پول در این بازار مالی جا به ‌جا می‌شود و ثانیه ها نیز در این بازار ارزش دارند چرا که در هر ثانیه ای از زمان تعداد زیادی از معامله توسط معامله گران دنیا انجام می گیرد.

این بازار مالی ( فارکس) ممکن است برای بسیاری از افراد جامعه محیطی پیچیده، بازاری پر ریسک به‌ نظر آید اما این بازار از مهم ترین بازارهایی است که در اقتصاد کل دنیا تاثیر دارد و می توان گفت که بازار فارکس را به عنوان قلب تپنده اقتصاد جهانی حساب می کنند.

معامله گران می توانند در هر زمان و مکانی که می توانند یا می خواهند انواع مختلفی از معامله ها را انجام دهند و فرقی ندارد در سفر باشید یا در منزل خود، درآمد خود را از این طریق کسب کنند؛ لازم به ذکر است که در فارکس میلیون‌ ها معامله ‌گر خرد وجود دارد که از سر تا سر دنیا در این بازار مالی فعال اند و به ‌دنبال کسب سود از نوسانات نرخ ارز هستند.

توجه داشته باشید که در ادامه به صورت کامل و جامع به بازار فارکس، مفهوم و تاریخچه آن و نکات مهمی که در این بازار وجود دارد و هر معامله گری باید به آن توجه کند را مورد بررسی قرار می دهیم بنابراین تا انتها همراه ما باشید و از این مطالب ارزشمند بهره مند شوید.

تاریخچه فارکس (forex)

در ابتدا باید بگوییم که نام فارکس از عبارتی به نام Foreign Exchange بر گرفته شده است و به معنی مبادله ارزهای خارجی می باشد. بازار فارکس یا بازار تبادل ارز خارجی (Foreign Exchange Market) از بزرگ‌ ترین و مهم ترین بازارهای مالی جهان به حساب می آید.

همان طور که در پیش نیز گفته شد در این بازار روزانه چندین میلیاردها دلار در آن مبادله می ‌شود اما ممکن است امروزه تنها از معروفیت، موفقیت و شهرت چشم گیری که فارکس دارد سخن به میان آید اما باید گفت که این بازار مالی از ابتدا با چالش ها و بحران های بسیار رو به رو بوده و امروزه توانسته از آن مشکلات عبور کند و به معروفیت خود دست پیدا کند.

بازار فارکس، بازاری با قدمت طولانی و سابقه ای درخشان دارد چرا که ریشه این بازار به قرون وسطی باز می ‌گردد این زمانی بود که صرافان در شهرهای تجاری اروپا پول کشورها و ایالات مختلف را به یکدیگر تبدیل می ‌کردند.

توجه داشته باشید که آغاز و شکل ‌گیری بازار بزرگ فارکس به اواخر قرن نوزدهم میلادی و اوایل قرن بیستم میلادی باز بر می گردد و در دوره ‌ای بود که با معرفی استاندارد طلا (Gold Standard) آغاز شد.

وقتی که جنگ جهانی شد بسیاری از کشورهای مختلف دنیا با بحران های سختی مواجه بودند اما کشورهایی که پیروز شدند بعد از جنگ توانستند برای بازسازی اقتصاد جهانی به توافقی موسوم به کنفرانس برتون وودز در 1944 میلادی دست پیدا کنند.

در آن دوره دلار آمریکا به عنوان ارز مرجع جهانی و معتبر دنیا انتخاب شد و ارزش آن به طور مستقیم به طلا متصل شد به صورتی که هر اونس طلا برابر است با ۳۵ دلار آمریکا، از این رو بقیه ارزهای اصلی دنیا هم نرخ ثابتی نسبت به دلار پیدا کردند؛ در نتیجه این روش تا مدت ‌های طولانی از نوسانات شدید نرخ ارز جلوگیری کرد و توانست دوران طلایی ثبات مالی را در دنیا رقم بزند.

اما نکته مهمی که در خصوص آن دوران و ثبات بود این است که آن ثبات همیشگی نبود چرا که در پس هزینه‌ های سنگینی که در جنگ ویتنام به وجود آمد کسری بودجه آمریکا و سیاست ‌های مالی انبساطی منجر به کاهش ذخایر طلای آمریکا شد.

در نتیجه این اتفاقات ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده در سال ۱۹۷۱ میلادی یک تصمیم تاریخی و بزرگی را گرفت و به اتصال دلار به طلا پایان داد و در نهایت این تصمیم شوک نیکسون را نام گرفت و به پایان نظام برتون وودز منجر شد.

با گذشت این اتفاقات پیش آمده، دنیای جدید و مدرنی در بازارهای فارکس به وجود آمد، البته این تغییرات بحران ها و سختی های خاص خود را نیز به همراه داشت، به این منظور که با پایان یافتن برتون وودز ارزها از نرخ ثابت به نرخ شناور منتقل شدند یعنی عرضه و تقاضا در بازار، قیمت ارزها را تعیین می ‌کرد  و به طور کلی این اتفاق باعث شد بازار فارکس در دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی شکل جدیدی را به خود بگیرد.

اما نوسانات قیمت ‌ها بدون داشتن پشتوانه طلا باعت به وجود آمدن زمینه‌ های برای رو شدن برخی بحران ‌های جدید شد، چرا که در اوایل دهه ۹۰ میلادی اروپا مکانیزمی به نام مکانیزم نرخ ارز اروپا که به طور مختصر ERM گفته می شود را ایجاد کرد تا نرخ ارزها را در محدوده مشخصی نگه دارد.

در راستای آن مکانیزم شخصی به نام جورج سوروس که سرمایه ‌گذار معروف است پیش ‌بینی کرد بانک مرکزی انگلستان توان دفاع از پوند در برابر فشار بازار را ندارد و در نتیجه او با فروش سنگین پوند، باعث سقوط ارزش پوند شد این اتفاق افتاده به چهارشنبه سیاه معروف شد و در این راستا کشورهایی مانند انگلیس و ایتالیا مجبور شدند از ERM خارج شوند و این بحران میلیاردها دلار زیان برای بانک مرکزی بریتانیا به وجود آورد. در نتیجه در دهه ۱۹۹۲ میلادی بحران سختی برای  لیره ایتالیا و پوند بریتانیا به وجود آمد.

سپس در سال ۱۹۹۷ میلادی تایلند نتوانست از نرخ ثابت بات در برابر دلار دفاع کند و این سقوط آغاز بحران زنجیره‌ ای در شرق آسیا بود که به سقوط ارزهای کره ‌جنوبی، مالزی و اندونزی هم منجر شد. بازار فارکس در این زمان دچار نوسانات شدیدی شد و سرمایه گذاران بین المللی متحمل ضررهای هنگفتی شدند.

سپس در سال ۱۹۹۸ میلادی روبل روسیه نیز با بحرانی رو به رو شد چرا که سقوط قیمت نفت و بحران بدهی ‌های دولتی باعث شد روسیه نتواند نرخ روبل را در برابر دلار حفظ کند و در نتیجه روبل حدود ۷۰ درصد از ارزش خود را از دست داد؛ این بحران حتی صندوق سرمایه ‌گذاری بزرگ LTCM در آمریکا را هم در آستانه ورشکستگی قرار داد.

البته نا گفته نماند که یک  بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ میلادی رخ داد، این بحران بزرگ مالی از بازار مسکن آمریکا شروع شد و تاثیر چشم گیری را دز روی بازارهای ارز داشت و سرمایه گذاران برای فرار از ریسک و ضررها سرمایه‌ های خود را از ارزهای پر ریسک به دلار و ین ژاپن انتقال دادند و در نهایت این باعث شد نوسانات بسیار شدیدی به وجود آید و به دنبال این موضوع بسیاری از بروکرها و معامله ‌گران دنیا ورشکست شدند.

یکی دیگر از بحران هایی که در بازارهای مالی فارکس رخ داد به شوک فرانک سوئیس در دهه ۲۰۱۵ میلادی بر می گیردد چرا که بانک مرکزی سوئیس در ژانویه ۲۰۱۵ اعلام کرد که دیگر از نرخ کف ۱.۲۰ فرانک در برابر یورو دفاع نمی ‌کند و آن را به طور کلی حذف کرد و در نتیجه این تصمیم باعث شد فرانک سوئیس در طی چند دقیقه بیش از ۳۰ درصد ارزشش را افزایش دهد.

می توان گفت که بازار فارکس برخلاف بورس ‌های متمرکزی مانند NYSE ساختار غیر متمرکزی (OTC) دارد به این منظور که هیچ مکان فیزیکی مرکزی ندارد و تمام معامله های صورت گرفته از طریق شبکه‌ ای از بانک‌ ها، موسسات مالی، بروکرها و معامله ‌گران فردی انجام می ‌شود؛ این ساختاری بازار فارکس نیز زمینه های لازم را برای ایجاد چالش ها فراهم می نماید.

عدم شفافیت کامل در بازار فارکس می تواند باعث به وجود آمدن مشکلات شود چرا که برخلاف بورس که داده‌ های معاملات در یک مرکز مشخص ثبت می‌ شود، اما در فارکس داده‌ های کامل متمرکزی ندارد و این موضوع باعث می شود معامله گران در تصمیم گیری دچار چالش شوند.

ریسک لوریج بالا یکی دیگر از مشکلات در بازار فارکس می باشد چرا که در بازار فارکس امکان استفاده از لوریج وجود دارد به این منظور که معامله‌ گران می‌ توانند با سرمایه‌ ای چند برابر بیشتر از موجودی واقعی خود معامله کنند اما این امکان در عین جذابیت ریسک ضررهای بسیار بزرگ را هم به همراه دارد و معامله گران باید به آن توجه داشته باشند.

از چالش هایی که در بازار فارکس وجود دارد نوسانات بالا در این بازار است؛ از آن جایی که بازار مالی فارکس تحت تاثیر رویدادهای اقتصادی، سیاسی و حتی در بعضی اوقات توسط توییت‌ های شخصیت‌ های معروف به شدت نوسان می ‌کند و در نهایت این موضوع می‌ تواند در مدت کوتاهی سرمایه‌ های زیادی را نابود کند.

برخی از موضوع هایی که در بازار فارکس وجود دارند هم می توانند باعث بحران شوند، مثلا  بحران‌ های که ناشی از فناوری فارکس ایجاد می شوند. رشد فناوری در فارکس فرصت ‌های زیادی را به آن داده است اما بحران‌ هایی را هم ایجاد می کند؛ چرا که معاملات الگوریتمی، معاملات ربات ‌ها گاهی باعث حرکت ‌های ناگهانی و غیر منطقی در قیمت ارزها می‌ شود، به عنوان مثال در سال ‌های اخیر چندین Flash Crash در بازار فارکس به دلیل فعالیت ربات‌ ها رخ داده است.

حال که با تاریخچه و سرگذشت فارکس آشنا‌شدید و دانستید چه چالش ها و مشکلاتی را پشت سر گذرانده باید بگوییم که در راستای کاهش و از بین بردن نتیجه و ضررهایی که بحران ها باعث به وجود آمدن آنها در فارکس بودند اقدامت و تلاش‌ هایی انجام شد.

نهادهای نظارتی مختلفی که در سر تا سر جهان وجود داشتند در راستای افزایش شفافیت و کاهش بحران ‌ها اقداماتی را انجام داده‌ اند؛ از آن اقدام ها می توان به مواردی چون الزام بروکرها به داشتن سرمایه کافی، محدود کردن سطح لوریج برای معامله ‌گران خرد، شفاف سازی کارمزدها و اسپرد و انتشار سریع‌ تر داده‌ های بازار اشاره کرد.

در جمع بندی تاریخچه بازار فارکس می توان گفت که فارکس در طول تاریخ خود با بحران‌ های بزرگی رو به‌ رو بوده است؛ از پایان برتون وودز و سقوط پوند گرفته تا بحران‌ های آسیا و بحران مالی ۲۰۰۸ میلادی. این بازار، بازاری است که فرصت ‌های بزرگ و تهدیدهای بزرگ را در کنار هم دارد و هر معامله گر برای تجربه یک معامله خوشایند و مفید باید علاوه بر نحلیل و دانش آن، تاریخچه، بحران ‌ها و چالش‌ های فارکس را به‌ خوبی بداند.

اصل های مهمی که در بازار فارکس نقش مهم و تاثیر گذاری را ایفا می کنند

در بازار فارکس، اصل های مهمی وجود دارد که نقش تاثیر گذاری را در این بازار مالی بزرگ دنیا دارند، در ادامه به اصلی ‌ترین این بازار متل اشاره خواهیم کرد:

  • بانک های مرکزی و معتبر بین المللی
  • صندوق های سرمایه ‌گذاری و شرکت‌ های چند ملیتی
  • دولت‌ ها
  • بروکرها
  • معامله گران خرد

می توان گفت که بانک ‌های بزرگ بین‌ المللی  میزان زیادی از نقدینگی بازار فارکس را تامین می‌ کنند و صندوق ‌های سرمایه‌ گذاری و شرکت‌ های چند ملیتی نیز برای مدیریت ریسک ناشی از تغییرات نرخ ارز به کار گرفته می شوند؛ دولت ‌ها در کنترل سیاست‌ های پولی و نرخ ارز در بازار فارکس موثر می باشند و بروکرها و معامله ‌گران خرد که سهم کوچکی از حجم بازار را دارند اما به دلیل تعداد زیادی که در بازار فارکس وجود دارند تاثیر چشم گیری را در این بازار مالی ایفا می نمایند.

مفاهیم مهم و کلیدی در بازار فارکس کدام اند؟

لازم به ذکر است که در بازار فارکس مفاهیم بسیار مهم و پایه ای وجود دارد که باید هر معامله گری چه حرفه ای چه مبتدی و تازه کار آنها را بداند؛ توجه داشته باشید در ادامه به آن مفاهیم اشاره کرده ایم تا شما با آنها آشنا شوید و آگاهی کامل را داشته باشید:

  • جفت ‌ارز (Currency Pairs)
  • لات (Lot)
  • پیپ (Pip)
  • لوریج (Leverage)
  • اسپرد (Spread)
  • سوآپ (Swap)

همان طور که از نامش پیدا است جفت ارزها همیشه به ‌صورت جفت معامله می‌ شوند، به عنوان نمونه EUR/USD یعنی خرید یورو و فروش دلار.

لات (Lot) در فارکس به عنوان واحدی استاندارد برای تعیین حجم معامله های انجام شده در فارکس است و نشان دهنده این است که معامله‌ گر چه مقداری از یک ارز را در معامله خریداری می کند یا می‌ فروشد؛ همچنین معمولا معادل ۱۰۰ هزار واحد ارز پایه است.

پیپ (Pip) کوچک ترین واحد تغییر قیمت یک جفت ارز به حساب می آید و معمولا ۰.۰۰۰۱ است. پیپ مخفف عبارتی چون Percentage in Point  یا Price Interest Point می باشد؛ می توان گفت پیپ معیاری برای اندازه ‌گیری نوسانات قیمت جفت ارزها است.

لوریج (Leverage) یا اهرم در بازار فارکس به عنوان یک اعتبار یا وام به کار گرفته می شود و معامله گران می توانند با استفاده از لوریج با موجودی بسیلر کم، معامله هایی با حجم بزرگ تر را انجام دهند.

اسپرد (Spread) یعنی مابه ‌التفاوت قیمت خرید Ask)) و فروش (Bid) یک دارایی در بروکر فارکس است که باید توسط کاربر ( معامله گر) به بروکر پرداخته شود.

سوآپ (Swap) یا  نرخ بهره شبانه، کارمزدی است که معامله گر برای نگهداری معاملات خود آن را بپردازد، سواپ زمانی صورت می گیرد که معامله گر بابت باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی خود برای بیش از یک روز پرداخت می‌ کند یا از آن سود می ‌برد.

چه بروکرهایی در بازار فارکس وجود دارد؟

قبل از این که به سراغ معرفی بروکرهای موجود در بازار فارکس برویم بهتر است شما را با بروکر  معرفی کنیم چرا که ممکن کسی نداند بروکر چیست؟ بروکر (Broker) که به عنوان کارگزاری هم شناخته می شود شرکتی است که به معامله‌ گران خرد و موسسات کوچک این امکان را می‌ دهد که به بازارهای بین‌ بانکی دسترسی پیدا کنند؛ به‌ طور کلی بروکرها معامله های شما را به بازار اصلی وصل می‌ کنند و حتی در بعضی مواقع طرف مقابل معاملات شما قرار می گیرند.

می توان گفت که بروکرها درآمد خود را معمولا از اسپرد (اختلاف قیمت خرید و فروش) یا کمیسیون به دست می‌ آورند، البته ناگفته نماند که برخی از بروکرها درآمد خود را به صورت ترکیبی از هر دو یعنی اسپرد و کمیسیون دریافت می‌ کنند.

بروکرها از نظر نحوه اجرای سفارشات و مدل کسب ‌و کار به چند دسته کلی تقسیم می‌ شوند

بروکرهای Market Maker

بروکرهای Market Maker که معمولا Dealing Desk (DD) نیز گفته می‌ شود به صورت کلی در  مقابل معامله‌ گران قرار دارند به این منظور که اگر شما خرید کنید آنها می ‌فروشند و اگر بفروشید آنها می خرند، چرا که درآمد اصلی آنها از اسپرد می باشد.

از مزایای این نوع بروکرها می توان به مواردی چون اجرای سریع سفارشات در حجم پایین، اسپرد ثابت و قابل پیش ‌بینی اشاره کرد؛ البته معایبی مانند تضاد منافع با مشتری (چون اگر شما سود کنید، بروکر ضرر می کند) را هم دارد.

 بروکرهای STP   (Straight Through Processing)

بروکرهای STP (Straight Through Processing) سفارش های معامله گران را به طور مستقیم به تامین‌ کنندگان نقدینگی مثل بانک ‌ها و مؤسسات مالی ارسال می‌ کند؛ نکته بارزی که در خصوص این بروکرها وجود دارد این است که آنها تضاد منافع ندارند به این علت که فقط واسطه هستند.

از مزایای این بروکرها می توان به اسپرد متغیر و واقعی بازار و سرعت اجرای خوب آنها اشاره کرد و البته معایبی چون ممکن است در ساعات خاصی اسپرد بالا رود را دارند.

بروکرهای ECN  (Electronic Communication Network)

بروکرهای ECN از پیشرفته‌ ترین مدل ها می باشند چرا که این بروکرها تمام سفارشات کاربران را در یک شبکه الکترونیکی به تامین‌ کنندگان مختلف نقدینگی وصل می‌ کنند؛ در این شبکه ها معامله‌ گران با قیمت‌ های واقعی بازار به معامله خود می ‌پردازند.

از مزایای بروکرهای ECN می توان به اسپرد بسیار پایین، شفافیت بالا و بدون تضاد منافع اشاره کرد اما لازم به ذکر است که اسپرد آنها شناور یا متغییر می باشد؛ البته معایبی هم دارند چرا که کمیسیون ثابت برای هر معامله دریافت می ‌شود.

بروکرهای هیبریدی

ممکن است ندانید که در بازارهای مالی فارکس بعضی از بروکرها ترکیبی هستند که معمولا به عنوان بروکرهای هیبریدی شناخته می شوند به عنوان مثال در حساب‌ هایی مانند استاندارد به روش Market Maker عمل می ‌کنند و در حساب ‌های ECN سفارشات را به صورت مستقیم به بازار می‌ فرستند.

البته چندین بروکر در بازار فارکس وجود دارد که بسیار معروف هستند و در بین معامله گران شایع می باشند که هر کدام از آنها طیف گسترده‌ ای از خدمات را ارائه می ‌دهند. در ادامه آنها را هم بیان کرده ایم:

بروکر FXTM (ForexTime) در سال ۲۰۱۱ میلادی تاسیس شد و  رگولاتوری های معتبری چون در قبرس (CySEC) و بریتانیا (FCA) را دارا می باشد و حساب هایی مانند ECN و STP را ارائه می دهد؛ این بروکر اسپرد متغیری از ۰ پیپ را در برخی حساب‌ ها دارد و در  پلتفرم های متاتریدر ۴ و متاتریدر ۵ ارائه می شود.

بروکر IC Markets در سال ۲۰۰۷ میلادی در استرالیا تاسیس شد و رگولاتوری های ASIC (استرالیا) و FSA (سیشل) را دارا می باشد این بروکر به اسپرد بسیار پایین در حساب‌ های ECN معروف است و برای اسکالپینگ و معاملات الگوریتمی مناسب می باشد.

بروکر XM  در سال ۲۰۰۹ میلادی تاسیس شد و نحت نظارت نهادهای معتبری مانند CySEC، FCA و ASIC قرار دارد و اسپرد ثابت و متغیری دارد، همچنین  بونوس‌ های متنوع و مختلفی را ارائه می دهد و از  پشتیبانی قوی برای معامله گران فارسی ‌زبان برخوردار است.

بروکر Pepperstone در سال ۲۰۱۰ میلادی در استرالیا تاسیس شد و مجوز نهادهایی مانند FCA و ASIC را دارد؛ همچنین حساب ‌های Razor را با اسپرد بسیار پایین و کمیسیون ثابت برای معامله گران ارائه می دهد و در بین معامله ‌گران حرفه‌ ای بسیار محبوب می باشد.

بروکر Exness در سال ۲۰۰۸ میلادی تاسیس شد و  توسط نهادهای CySEC و FCA رگوله‌ شده است؛ این بروکر امکان واریز و برداشت سریع را فراهم نموده است و به حساب‌ های بدون کمیسیون و با اسپرد بسیار پایین معروف است؛ می توان گفت که این بروکر برای معامله گران تازه کار است.

یکی از ویژگی های خارق العاده ای که در خصوص بروکرهای فارکس وجود دارد این است که در سال‌ های اخیر برخی بروکرها برای جذب مشتریان ایرانی و کاربران فارسی‌ زبان سایت ها، خدمات و پشتیبانی های قدرتمندی به زبان فارسی ارائه می شود که از معروف ترین آنها می توان به بروکرهایی که در ادامه گفته ایم اشاره کنیم:

  • بروکر آلپاری (Alpari)
  • بروکر آمارکتس (AMarkets)
  • بروکر فیبو گروپ (Fibo Group)

این موارد گفته شده از بروکرهایی معروفی هستند که پشتیبانی ها و خدمات قوی و موثری را به زبان فارسی برای معامله گران ایرانی ارائه می شوند، این موضوع باعث می شود معامله گران ایرانی بتوانند به آسانی معامله های خود را در این بروکرهای محبوب انجام دهند.

در بازار فارکس می توان انواع مختلفی از دارایی ها را مانند جفت ‌ارزها ( EUR/USD (یورو در برابر دلار آمریکا)، GBP/USD (پوند در برابر دلار آمریکا) و USD/JPY (دلار آمریکا در برابر ین ژاپن) و …، فلزات گران بهایی مانند نقره (XAG/USD)، پلاتین، پالادیوم، طلا و روی، انرژی ‌های مانند نفت خام، گاز طبیعی، نفت خام وست تگزاس (WTI) و نفت برنت (Brent)، شاخص های سهام ها، سهام های شرکت های بزرگ دنیا، رمز ارزهایی مانند بیت کوین، ریپل، تتر و اتریوم و کالاهای ارزشمندی مانند قهوه، شکر، گندم، سویا و پنبه را معامله کرد.